عواملی که به ماندگاری پزشکان در مناطق روستایی کمک می کند - پرشین بلاگ

به گزارش خبرنگاران، جذب و ماندگاری پزشکان در نواحی روستایی و کم برخوردار یکی از مهم ترین چالش های سیاست گذاران نظام سلامت است که بر شرایط سلامت جمعیت ساکن در این نواحی تاثیرگذار است.

بخش سلامت با توجه به گستردگی خدمات و اهمیت اهداف خود نیازمند برنامه ریزی، توزیع و نگهداشت مناسب نیروی انسانی است. در بررسی ها گزارش شده است که در همه کشورها اعم از غنی و فقیر، نسبت توزیع کارکنان حوزه سلامت، در مناطق شهری و ثروتمند بالاتر از مناطق روستایی است.

ایران با کمبود 2000 پزشک عمومی و 1700 پزشک متخصص برای به کارگیری در نواحی روستایی و کم برخوردار روبرو است. به علاوه تعداد قابل توجهی از پزشکان شاغل و فعلی نیز به دنبال فرصتی برای انتقال از نواحی روستایی به نواحی شهری هستند به همین دلیل پرداختن به موضوع ماندگاری نیروی انسانی حوزه مراقبت سلامت در نواحی کم برخوردار اهمیت زیادی دارد.

با توجه به اهمیت این موضوع، پژوهشگران با در نظر دریافت توصیه های سازمان جهانی بهداشت، عوامل مرتبط با تمایل به ماندگاری پزشکان شاغل در مناطق روستایی را بررسی کردند.

این مطالعه به صورت مقطعی در سال 1398 انجام شد و 306 نفر از پزشکان شاغل در مراکز بهداشت و درمان روستایی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد، از طریق پرسش نامه بررسی شدند و 282 نفر به پرسش نامه پاسخ دادند.

یافته های این پژوهش نشان داد که میزان تمایل به ماندگاری پزشکان شاغل در مناطق روستایی دانشگاه علوم پزشکی پزشکی مشهد، پایین (15.7 درصد) است و این مسئله می تواند به دلیل کم توجهی به شرایط زندگی و شرایط کاری آن ها باشد.

نتایج این مطالعه نشان داد که از بین ابعاد مورد بررسی (مالی، حمایت های فردی و شغلی، قوانین و مقررات، آموزش)، بُعد مالی و حمایت های فردی و شغلی بیشترین اهمیت را داشت و بعد آموزش کم ترین میزان اهمیت را در بین پزشکان شاغل در نواحی روستایی و کم برخوردار به خود اختصاص داد.

همچنین تعیین شد که بین متغیرهای رعایت مشوق های مالی و رعایت حمایت های فردی و شغلی با تمایل ماندگاری پزشکان رابطه معناداری وجود داشت.

بر اساس نتایج این مطالعه؛ استفاده از مشوق های مالی متناسب با انتظارات کارکنان و هزینه های فرصت ازدست رفته به خاطر زندگی در روستاها، همراه با حمایت فردی و شغلی از کارکنان می تواند منجر به تقویت اثرات هریک از ابعاد شود و در نهایت تمایل به ماندگاری را در مناطق روستایی افزایش دهد.

پژوهشگران این مطالعه می گویند: با توجه به این که یکی از عوامل مهم موفقیت هر طرح اجرایی در نظام سلامت، رضایت ارائه دهندگان خدمات است؛ در صورت بی توجهی به این موضوع، پس از مدتی به بی تفاوتی افراد منجر خواهد شد و بر کمیت و کیفیت خدمات آسیب جدی وارد خواهد کرد. بر همین اساس این موضوع نیازمند توجه خاص مسئولین است که با فراهم آوردن زیرساخت ها، تسهیلات رفاهی و مناسب و برطرف کردن مسائل معیشتی پزشکان و خانواده آن ها، باعث افزایش انگیزه و ارائه خدمات با کیفیت و افزایش ماندگاری آن ها در مناطق روستایی شوند.

در این مطالعه بهاره ملائی؛ دانشجوی کارشناسی ارشد بهداشت و جواد مقری، وحید قوامی و سید سعید طباطبائی؛ پژوهشگران مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشارکت داشتند.

یافته های این مطالعه به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان عوامل مرتبط با تمایل ماندگاری پزشکان شاغل در مناطق روستایی و ارزیابی آن با توجه به توصیه های سازمان جهانی بهداشت (مطالعه موردی) در نشریه مدیریت سلامت دانشگاه علوم پزشکی ایران، منتشر شده است.